Turyn - przewodnik w pigułce

Turyn u wielu ma opinię miasta ponurego, zupełnie niepasującego do włoskich wzorów. Jest znane bardziej z przemysłu i rzadko kojarzone jest z architekturą, artystami, czy gastronomią. Okazuje się jednak, że jest to mocno krzywdzące dla tego miasta, gdyż nie odbiega ono wcale pod tym względem od innych włoskich.

Planując wyjazd na mecz do Turynu, na pewno nieraz zastanawialiście się, czy nie zaplanować nieco dłuższego wypadu, by zostać tam chwilę i prócz samego widowiska sportowego zobaczyć coś jeszcze. Coś, co będzie sie wspominać latami i opowiadać znajomym. Jeśli tak, to ten przewodnik w pigułce jest właśnie dla was. Znajdziecie w nim kilka miejsc godnych uwagi, z perspektywy nie tylko kibica, ale również turysty.

Transport

O ile dostać się do Turynu nie jest trudno, to przemieszczanie się podczas jego zwiedzania, może być niezłą przygodą. Nikogo nie zaskoczę możliwościami dostępnymi w Turynie, bo to wciąż miasto w Europie, a nie stacja kosmiczna na Marsie, mimo to warto podać kilka informacji na ten temat.

Podstawowa zasada we Włoszech: niezależnie od tego, czy jeździsz swoim autem, czy właśnie wypożyczyłeś Smarta z Car2Go (aplikacja międzynarodowej firmy wypożyczającej auta na minuty, dostępna w Turynie, poprzez Smartphone) poruszaj się samochodem tylko, jeśli naprawdę tego potrzebujesz. Jeśli jeszcze nie wiecie, Włosi mają temperament mocny jak espresso, które piją. Uzewnętrzniają go w szczególności podczas prowadzenia pojazdów. Trąbienie to tutaj norma. Pieszym mruga końcówka zielonego, a Ty jeszcze stoisz? Klakson! Ruszasz za wolno z podporządkowanej? Klakson! Chcesz jechać na rondzie prosto? Uważaj na gościa na lewym pasie, przecież to logiczne, że on jedzie w prawo! I najważniejsze – skąd pojawiają się skutery? Znienacka. OK, żarty, żartami, ale będąc w Turynie czy jakimkolwiek innym mieście we Włoszech i nie mając doświadczenia na włoskich drogach, uważajcie na siebie, bo bardzo łatwo o nieszczęście.

Zdecydowanie bezpieczniej i ekonomiczniej jest korzystać z komunikacji miejskiej. Warto rozważyć zakup za 4€ biletu całodziennego (Biglietto Giornaliero) uprawniającego do poruszania się wszystkimi środkami transportu do końca bieżącego dnia. Ta informacja jest istotna. Bilet jest ważny od momentu jego skasowania (bip-nięcia) do północy.

Drugim typem biletu, który warto rozważyć jest bilet 48/72 godzinny (Biglietto Speciale “Tour” valido per 48 o 72 ore), za cenę za cenę 7.50€ / 10.00€. Jak sama nazwa wskazuje, jest on ważny 2 lub 3 doby od momentu skasowania.

Szczegółowy opis wszystkich dostępnych biletów znajduje się pod tym linkiem. Niestety wyłącznie po włosku.

Kolejna bardzo ważna rzecz. Jadąc komunikacją publiczną, a w szczególności autobusem, pamiętajcie, aby zajmując miejsce stojące zapewnić sobie „trzymadełko”. Poważnie, te zwisające elementy z metalowych relingów nie są dla ozdoby. Podczas jazdy niektórzy kierowcy zapominają, że zamiast ziemniaków wiozą ludzi. Ostre hamowania, zarzucanie na zakrętach i zrywy przy ruszaniu to standard.

Kiedy już tak będziecie sobie spokojnie i bezpiecznie jechać, pamiętajcie, gdzie i kiedy chcecie wysiąść. Jeśli wasz przystanek pojawi się w głośnikach i na ekranie, w momencie komunikatu „prossima fermata”, najlepiej od razu wciśnijcie guzik sygnalizujący, że chcecie właśnie tam wysiąść. Jest to przydatne i o tyle ważne, szczególnie wieczorami, że kierowcom zdarza się po prostu pomijać niektóre przystanki, jeśli nikt na nich nie czeka, a wewnątrz autobusu nikt nie prosi o wysiadkę.

Zachęcamy również do pieszych wycieczek po centrum Turynu. Odległości nie są wielkie, a można odkryć naprawdę dużo urokliwych i ciekawych zakamarków. Na pewno każdy znajdzie coś dla siebie.

Jeszcze tylko mapa pełnej sieci komunikacyjnej oraz mapa ścisłego centrum Turynu i w zasadzie jesteście gotowi do drogi.

Torino + Piemonte Card

W informacji turystycznej, znajdującej się na Piazza Castello można nabyć kartę Torino+Piemonte Card. Jest ona bardzo przydatna przy zwiedzaniu. Zapewnia zniżki, a w wielu przypadkach uprawnia do darmowego wejścia do muzeów. Do wyboru mamy karty 1-, 2-, 3- i 5-dniowe. Warto jednak zaznaczyć, że karta jednodniowa uprawnia do wykorzystania zniżek tylko do 3 muzeów. Koszt karty dla jednej osoby dorosłej to 27€ – 50€. Więcej informacji znajdziecie tutaj. Kartę można kupić również online.

Storia di un grande amore

Jeśli kibicujecie Juventusowi, trudno sobie wyobraźić, byście przyjechali do Turynu i nie chcieli odwiedzić miejsc związanych z naszym ukochanym klubem. Pozwólcie zatem, że przeprowadzimy Was przez te magiczne miejsca.

Allianz Stadium & J-Museum

Adres: Corso Gaetano Scirea 50
Cena: 25€, z kartą Juventus Membership 20€
Bilety: Juventus Museum + Tour
Gdzie kupić: Bezpośrednio w kasie muzeum lub poprzez ticketone.it
Szczegóły: KLIK

Pierwszym punktem na naszej mapie atrakcji jest oczywiście stadion i muzeum Juventusu. W samym muzeum znajdziecie wiele genialnych ekspozycji. Całość tętni życiem za sprawą ogromu multimediów, które można tam znaleźć. To tu znajdziecie salę pucharową, wystawę koszulek piłkarzy, którzy przekroczyli magiczną barierę 300 spotkań w koszulce Juve, pełną historię Juventusu, staniecie przy ławce trenerskiej razem z Lippim i Trapattonim, czy obejrzycie Złotą Piłkę Pavla Nedveda. Na końcu zwiedzania znajdziecie świetną niespodziankę multimedialną, która za każdym razem robi wspaniałe wrażenie. Warto! Pozycja obowiązkowa dla każdego fana Juve.

Moment! To nie wszystko. Najważniejsze wciąż przed wami. W cenie macie zagwarantowane zwiedzanie stadionu! Przewodnicy mówią naprzemiennie w dwóch językach, włoskim i angielskim. Dodatkowo istnieje możliwość wykupienia audio guide w języku angielskim, niemieckim lub francuskim. Jest on jednak, naszym zdaniem, zbędnym wydatkiem. Podczas zwiedzania zobaczycie najważniejsze miejsca stadionu. Więcej nie zdradzamy, aby nie zepsuć wam niespodzianki i wspaniałych chwil.

J-Village

Adres: Via Druento 175

Położone 200 metrów od stadionu w strefie zwanej Continassa, J-Village, to nowoczesny kompleks treningowy Juventusu. Oprócz tego, znajduje się tu Centrum Mediowe klubu, gdzie nagrywane są wywiady oraz filmy okolicznościowe – to tutaj powstały m.in. odcinki popularnego na YouTube serialu „Prosto w Szczenę”, a także to właśnie tutaj nagraliśmy naszą rozmowę z Giorgio Chiellinim.

Na sam teren obiektu wejść ot tak, po prostu oczywiście nie można. Dlaczego więc o tym piszemy? To tutaj zbierają się kibice Juventusu niosąc ze sobą koszulki, zdjęcia, piłki oraz flagi do podpisu piłkarzom. Cały rytuał polega na tym, że około 2 godzin zarówno przed jaki i po treningu zbiera się tłum ludzi wyczekujący piłkarzy. Jeśli będziecie mieli dużo szczęścia, któryś z nich zatrzyma się przed bramą i przy pisku dzieciaków i okrzykach radości starszych kibiców wysiądzie do zdjęć i rozda wam autografy. W najgorszym wypadku załapiecie się jedynie na przegląd samochodów, w najlepszym, czekają was niesamowite wrażenia. Powodzenia!

Vinovo

Adres: Via Stupinigi 182, Vinovo

Stare centrum treningowe pierwszej drużyny Juventusu, obecnie wykorzystywane jako kompleks sportowy dla Juventus Women oraz Juventus U23. Schemat jest dokładnie ten sam co w przypadku J-Village w Continassa, aczkolwiek tu docierają wyłącznie piłkarscy koneserzy, wszak Juventus Women nie cieszy się, póki co, aż tak dużą popularnością jak męska drużyna.

JuveStore

Adres: Via Druento 153 | Via Giuseppe Garibaldi 4/E | Via Nizza 262

Każdy kibic Juventusu będąc w Turynie marzy o tym by przywieźć jakąś pamiątkę związaną z klubem. Nie musi to być koszulka, ale przynajmniej jakiś mały gadżet, cokolwiek, co będzie przypominało o wizycie w stolicy Piemontu i kojarzyło się ze Starą Damą.

W całym mieście znajdziecie wiele sklepów i sklepików oferujących pełny asortyment takich pamiątek (za wyjątkiem koszulek, które kupicie możecie jeszcze w sklepach sportowych), jednak powody zakupów w JuveStore są conamniej dwa. Po pierwsze, sama wizyta w tym sklepie to już wielkie przeżycie i atrakcja, gdyż znajdują się tu produkty tylko i wyłącznie związane z Juve, a po drugie, macie stuprocentową pewność, że kupujecie oryginalne gadżety, wspierając przy tym klub (w skali klubu są to groszowe sprawy, ale takich jak wy jest wielu, a to już robi różnicę).

Główny i największy JuveStore znajdziecie oczywiście przy Allianz Stadium. Według map, znajduje się on przy ulicy Via Druento 153. Macie możliwość zajrzeć do niego, bezpośrednio po wizycie w J-Museum. Inny znajduje się przy Via Garibaldi 4/E – zdecydowanie mniejszy, niż ten przy stadionie, za to położony przy jednej z najbardziej charakterystycznych ulic miasta.

Mole Antoneliana

Adres: Via Montebello 20
Bilety: 11€ – muzeum | 8€ – winda | 15€ – muzeum + winda
Gdzie kupić: kasa biletowa lub TUTAJ
Szczegóły: KLIK

Niezaprzeczalny symbol miasta jest dziełem włoskiego inżyniera Alessandro Antonellego, od którego, jak nietrudno się domyślić, pochodzi nazwa. Można powiedzieć, że Mole Antoneliana to serce Turynu i jeden z najbardziej charakterystycznych budynków, dumnie prezentujący się na fotografiach z panoramą miasta. Z jego szczytu można podziwiać wspaniałe widoki Alp. Ta 168-metrowa wieża początkowo miała służyć jako synagoga, stała się jednak pomnikiem jedności narodowej. Obecnie jest siedzibą Museo Nationale del Cinema (Muzeum Kinematografii).

Wewnątrz budynku mieści się również kino. Cinema Massimo zaprasza odwiedzających na pokazy zarówno najnowszych produkcji, jak również klasyków filmowych. To tu odbywają się festiwale filmowe, takie jak Torino Film Festival, CinemAmbiente, Lovers Film Festival orazSottodiciotto

Decydując się na zwiedzanie, uważajcie na kieszonkowców w gęstym tłumie, w pobliżu budowli oraz nie dajcie sobie wcisnąć nic od pobliskich sprzedawców, którzy czasem wręcz rzucają różnego typu zabawki pod nogi, by przechodzień zdeptał je nogą, w konsekwencji musząc zapłacić za zniszczoną rzecz.

Motoryzacja

Turyn to miasto motoryzacji. Nie tylko ze względu na prężnie rozwijającą się w tym mieście markę FIAT, która jak zapewne wiecie jest od lat bliska Juventusowi, ale również ze względu na to, że to właśnie w tym mieście, w XX wieku, powstało ponad 70 firm samochodowych, a także około 80 produkujących nadwozia. To tutaj projektuje się innowacyjne modele i żyje motoryzacją, prawie tak samo, jak futbolem. Zachęcamy was do obejrzenia dwóch ciekawych miejsc, związanych z tematyką motoryzacji.

Museo dell’Automobile di Torino

Adres: Corso Unità d’Italia 40
Cena: 12€ (osoba dorosła)
Gdzie kupić: kasa biletowa lub TUTAJ
Szczegóły: KLIK

Muzeum Automobilu założono już w 1932 roku, jednak dopiero w 1960 przekształcono je w Narodowe Muzeum Motoryzacji. Od 2011 roku można podziwiać nowy, futurystyczny gmach tego muzeum. Trzeba przyznać, że robi on świetne wrażenie, chociaż bardzo mocno odstaje, co jasne, od otaczających go budynków. Jest to zaletą, o tyle, że łatwo go znaleźć.

W 2013 roku, brytyjski The Times umieścił owo muzeum na liście 50 najlepszych na świecie, ze względu na bardzo edukacyjne i naukowe zasługi.

Zwiedzając Museo dell’Automobile di Torino, przejdziecie przez 3 piętra pełne wystaw prototypów, kultowych modeli, wymarzonych aut, a nawet historycznych i obecnych modeli bolidów F1. Zwiedzanie umila muzyka z lat 60-tych. Do obejrzenia jest ponad 200 modeli samochodów!

Ciekawostka: znajdziecie tutaj ścianę wystawową poświęconą największym porażkom projektantów. Przypatrzcie się dobrze, być może odnajdziecie Multiplę.

Pozycja obowiązkowa dla miłośników czterech kółek, jak również dla tych, którzy chcą zobaczyć o co tyle szumu z tą całą motoryzacją.

Centro Storico Fiat

Adres: Via Gabriele Chiabrera 20
Cena: darmowe zwiedzanie
Uwaga: otwarte tylko w niedziele
Szczegóły: KLIK

Otwarte 1963 roku muzeum prowadzone jest przez wolontariuszy. Oprócz samochodów FIAT, z najbardziej kultowymi modelami tej marki, znajdziemy tutaj silniki, samoloty, ciągniki oraz wiele zdjęć, plakatów i reklam prezentujących auta włoskiej firmy. Jest to bez wątpienia bardzo ciekawe muzeum z wieloma wspaniałymi eksponatami. Warte zwiedzenia przez entuzjastów motoryzacji oraz fanów marki FIAT. Zapewniamy, nie będziecie się nudzić.

Muzeum

W Turynie i jego okolicach jest około 40 różnych muzeów. Sporo, prawda? Jest w czym wybierać, ale w tym przypadku od przybytku głowa nie boli. Zawsze warto zapoznać się z historią, kulturą czy sztuką miejsca, w którym się przebywa. Pozwólcie, że zaproponujemy kilka ciekawych pozycji.

Musei Reali

Adres: Piazzetta Reale
Bilety: 15€ | 5€ – biblioteka królewska | Free – Giardini Reali
Gdzie kupić: kasa biletowa
Szczegóły: KLIK

W skład muzeów królewski wchodzi Pałac Królewski, Królewska Biblioteka, Ogrody Królewskie oraz Kaplica Całunu (otwarta ponownie w 2019 roku, po wielkim pożarze w 1997 roku).

Pałac Królewski był rezydencją dla wielu książąt oraz dla pierwszego króla Włoch – Wiktora Emanuela II. Budynek uważany jest za jeden z najpiękniejszych pałaców na Starym Kontynencie. Prezentuje się wyjątkowo okazale, zwłaszcza po zmroku. Pałac wybudowany został po 1645 roku, w miejscu, gdzie stał pałac biskupi, na zlecenie Krystyny Marii Burbon.

Po zwiedzaniu pałacu, warto podejść do ogrodów. Są bardzo urokliwe, o ile zwiedzamy je latem. Bez zieleni nie robią dużego wrażenia, więc nie polecam zwiedzać ich zimą. Znajdziecie tam wiele ławeczek, a latem nawet leżaków, na których można posiedzieć w ciszy i np. poczytać książkę.

Biblioteka królewska również robi wrażenie. Zawiera około 200 000 pozycji, w tym niektóre dzieła Leonardo da Vinci.

Kaplicę całunu warto jest zobaczyć, chociażby dlalatego, że jest ona znów dostępna, otwarta po 22 latach od pożaru. Jej zwiedzania nie mogło doświadczyć praktycznie całe pokolenie. Muzeum zadbało o to by nawet najbardziej oporni znaleźli tu coś dla siebie – historia kaplicy i informacje na jej temat podane są za pomocą technologii VR. Świetnie zrobione.

Polecam również zajrzeć do królewskiej zbrojowni. Znajdziecie tam wiele ciekawego „żelastwa”.

Palazzo Madama

Adres: Piazza Castello
Bilety: 10€
Gdzie kupić: kasa biletowa lub TUTAJ
Szczegóły: KLIK

Palazzo Madama, to zbudowana około 1200 roku dawna siedziba włoskiego parlamentu. Obiekt był wielokrotnie przebudowywany i odnawiany. Pełnił również funkcję fortecy, czego dowodzą boki oraz tył budynku. Obecnie jest to muzeum wystawiające różnego rodzaju wystawy.

Museo della Sindone

Adres: Via San Domenico 28
Bilety: 8€
Gdzie kupić: kasa biletowa
Szczegóły: KLIK

Muzeum Całunu Turyńskiego. Miejsce przeznaczone dla poszukujących informacji na temat tej najświętszej dla chrześcijan relikwii. Wystawa jest w pełni poświęcona informacjom na temat prowadzonych badań nad całunem, począwszy od 1500 roku. Gromadzi eksponaty historyczne, naukowe, ale również sakralne i artystyczne.

Museo Egizio

Adres: Via Accademia delle Scienze 6
Bilety: 15€ + 2€ audioguide | 9€ – przewodnik
Gdzie kupić: kasa biletowa lub TUTAJ
Szczegóły: KLIK

Museo delle Antichità Egizie w Turynie to drugie pod względem wielkości muzeum na świecie (numer jeden, to oczywiście Kair), poświęcone sztuce i kulturze starożytnego Egiptu. Znajdziecie tu mnóstwo eksponatów z tego okresu, rozmieszczonych na 3 piętrach. Jak podaje muzeum, wystawionych jest 3300 obiektów, a ponad 26 000 eksponatów przechowywanych jest w magazynach, głównie dla ochrony, ale także przeznaczonych do badań dla naukowców.

Za dodatkową opłatą 9€, możemy odbyć dwugodzinną wycieczkę z przewodnikiem w języku angielskim.

Museo Lavazza

Adres: Via Bologna 32A
Bilety: 10€
Gdzie kupić: kasa biletowa lub TUTAJ
Szczegóły: KLIK

Raj dla kawoszy! Muzeum przedstawiające historię oraz rozwój firmy Lavazza, a także proces pozyskiwania i prażenia kawy. Całość opakowana w interaktywne i multimedialne wystawy. Na zakończenie wycieczki będziecie mieli okazje spróbować kawy zaparzonej przez baristę.

Coś dla duszy

Abstrahując od kwestii wiary, kościoły są miejscami, które warto odwiedzić, choćby dla podziwiania architektury, obrazów i rzeźb. Obok tego nie można przejść obojętnie. Świątyń w samym Turynie znajdziecie wiele, pozwólcie zatem, że opiszemy wam te najbardziej godne uwagi.

Duomo di Torino

Adres: Piazza San Giovanni
Szczegóły: KLIK

Katedra Metropolitalna Św. Jana Chrzciciela w Turynie to najważniejszy sakralny budynek w mieście. To tutaj bowiem znajduje się słynny całun turyński – najważniejsza relikwia świata. Niestety podziwianie go możliwe jest tylko w szczególnych dniach, raz na kilka lat, a termin wyznacza sam Papież. Katedra powstała w latach 1491–1498, prawdopodobnie wg projektu Meo del Caprina i jest jedynym zachowanym renesansowym budynkiem w mieście. Jej fasadę zdobią eleganckie płaskorzeźby przedstawiające postać Boga Ojca, Chrystusa, muzykalnych aniołów oraz św. Jana Chrzciciela. Wnętrze katedry Duomo di Torino jest barokowe, ale jednocześnie trochę surowe. Kaplica, w której przechowuje się słynną relikwię dobudowana została w latach 1668-1694.

Będąc w katedrze, zachowajcie ciszę i lepiej nie paradujcie z aparatem. Nie jest ona bowiem zabytkowa i wciąż odbywają się tam nabożeństwa (podczas których zwiedzanie jest zabronione), a na dodatek, spotkacie tam wielu wiernych, którzy przychodzą składać swoje prośby poprzez modlitwę. Skierujcie się do lewej nawy, gdzie za pancerną szybą znajduje się pomieszczenie, w którym przechowywany jest całun. Za ofiarę 0,50€ można też zapalić świeczkę w wybranej przez nas intencji.

Co ciekawe, broszury z informacjami o całunie można otrzymać również w języku polskim, co można uznać za bardzo miły polski akcent.

Jeśli będziecie odwiedzać kościół w niedzielę, możecie załapać się na prawdziwą, włoską mszę. Dla każdego siedzącego w ławach przygotowane są kopie Pisma Świętego wraz z porządkiem mszy. Będąc na mszy i wertując Pismo, możecie niechcący stać się lokalną atrakcją, gdyż wszyscy wokoło będą spoglądać na was ze zdziwieniem.

Chiesa Gran Madre di Dio

Adres: Piazza Gran Madre di Dio 4

Możecie kojarzyć go z filmu „Italian Job”. Kościół przypomina Panteon w Rzymie. Ma wartość zarówno historyczną, jak i religijną. Fascynuje zarówno wnętrzem, jak i tym, co na zewnątrz. Jego lokalizacja jest również wspaniała, z widokiem na plac Vittorio Veneto i rzekę Pad (wł. Po). Został wzniesiony na pamiątkę porażki Napoleona i powrotu Wiktora Emanuela do władzy. Budowę rozpoczęto w 1818 roku, po czym wstrzymano ją na prawie dekadę. Ponownie rozpoczęto prace w 1827 roku. Otwarcie nastąpiło w 1831 roku. Ze schodów kościoła, można zrobić świetne zdjęcia.

Chiesa di Santa Maria della Consolazione

Adres: Piazza della Consolata

Kościół wybudowany został w XVIIwieku, według projektu Guarino Guariniego, za wyjątkiem bogato zdobionego ołtarza, autorstwa Filippa Juvarry. Według znawców sztuki budowla uznawana jest za najokazalszą świątynię w mieście. Poświęcona jest Marii, patronce Turynu. Fasada budynku nosi znamiona stylu neoklasycystycznego. Wnętrze kościoła ozdobione jest licznymi, kolorowymi obrazami przedstawiającymi ludzi cudownie ocalałych z wypadków.

Real Chiesa di San Lorenzo

Adres: Via Palazzo di Città 4

Real Chiesa di San Lorenzo

Adres: Via Palazzo di Città 4

Kościół św. Wawrzyńca był kaplicą królewską dynastii sabaudzkiej. Obecnie jest jedną z najważniejszych budowli baroku, nie tylko w Turynie, ale i na świecie. Wzniesiony został przez modeńskiego architekta i zakonnika, Guarino Guariniego. Budowla kościoła wzniesiona została na planie ośmiokąta. Kopułę stanowi system krzyżujących się łuków, tworzących świetlisty kwiat o ośmiu płatkach. Dekoracją kopuły są freski z wizerunkami aniołów, których jest ponad 400.

Restauracje

Będąc we Włoszech i chcąc coś zjeść, pamiętajcie o bardzo ważnej i dość podstawowej rzeczy. Włosi mają zupełnie inne nawyki żywieniowe niż my, Polacy. Dla nich dzień zaczyna się szybkim, słodkim śniadaniem z dodatkiem espresso, około 10:00 lub 11:00 kolejna kawa i cornetto, a następnie od południa sjesta. W zdecydowanej większości restauracji, kuchnie ponownie otwiera się około godziny 18:00 lub 19:00.

Nigdy nie zapomnę mojego pierwszego pobytu w Włoszech, gdy o godzinie 15 głodny jak wilk, szukałem ciepłego posiłku. Musiałem się zadowolić niestety kanapkami z produktów zakupionych w markecie.
– Autor.

Co ciekawe, niektóre restauracje są otwarte, jednak od 14:30 do 19:00 możecie zamówić jedynie kawę, drinki i ciasto. Nie zdziwcie się, gdy zobaczycie, że cała obsługa zbiera się przy swoim stoliku i zasiada do rozmów przy winie stołowym lub kawie.

Żeby przetrwać do 19:00 i zjeść smaczną kolację, polecamy zajrzeć do punktów gastronomicznych w centrach handlowych lub posilić się w jakichś barach, które powinny być otwarte popołudniami.

Gust i smak to rzeczy, o których nie powinno się dyskutować. Każdy ma własne. W sieci i księgarniach znajdziecie wiele przewodników, w tym kulinarnych na temat Turynu. Poznacie nazwy wielu wykwintnych i drogich restauracji. Możecie też skorzystać z Trip Advisor.

W naszym przewodniku chcielibyśmy jednak złamać ten schemat. Nie oczekujemy, że bezgranicznie zaufacie naszym propozycjom, ale mam też nadzieję, że znajdzie się chociaż kilkoro z Was, którzy sprawdzą polecane przeze nas miejsca na mapie kulinarnej Turynu. Oto kilka miejsc, naszym subiektywnym zdaniem, godnych polecenia w Turynie.

Ristorante è Pizzeria „Il portico”

Adres: Strada Altessano 59

Mała rodzinna knajpka, prowadzona przez przemiłą panią. Znajduje się bardzo blisko Allianz Stadium, jest więc idealnym miejscem na dobrą kolację po meczu. Obsługa mówi całkiem nieźle po angielsku, chociaż przyjemniej rozmawia się z nimi po włosku. Przy mniejszym ruchu zapytają, czy przyszliście obejrzeć mecz lub sportowe wiadomości, po czym zaproponują stolik blisko telewizora.

Gdybyście zdecydowali się odwiedzić tę restauracyjkę, polecamy wam każdy rodzaj pizzy, spaghetti alla carbonara oraz gniocchi con pesto, a do tego zimne piwo. Rewelacja. Płatność kartą jest możliwa, ale przy tak przemiłej obsłudze, aż żal nie zostawić im napiwku, pomimo że i tak w cenie rachunku macie wliczone coperto (popularna we Włoszech opłata za nakrycie stołu i przystawkę w postaci chleba w restauracji, bądź zajęcie stolika w kawiarni)

Ristorante “Planet”

Adres: Via Principe Amedeo 2E

Restauracja znajdująca się w pobliżu Museo Egizio, prowadzona przez fana Juventusu. Rzekomo, z opowieści właściciela, wiszące na ścianach koszulki z autografami, zdobyte zostały podczas wizyt piłkarzy w jego knajpce. Co do samego jedzenia, mają tam bardzo dobrą lasagne i calzone. Menu zawiera wiele pozycji, których można spróbować. No i mają Birra Moretti.

„Spada Reale”

Adres: Via Principe Amedeo 53
Szczegóły: KLIK

Bardzo fajna restauracja na romantyczną kolację. Elegancki wystrój, dobra muzyka i miła obsługa, która chętnie doradzi. Pośród rozmaitych dań serwowanych przez tutejszą kuchnię, w menu znajdziecie zestaw dań typowych dla Piemontu. Na to trzeba się skusić, w końcu jesteście w stolicy tego regionu. Cena takiego zestawu to 28€. Macie w to wliczony kieliszek wina, przystawkę, pierwsze oraz drugie danie i deser. Serwują też odpowiednik tego zestawu w wydaniu sycylijskim. Jeśli zostanie wam trochę miejsca w żołądku, koniecznie spróbujcie Bonet – klasycznego piemonckiego deseru.

Restauracje na Largo IV Marzo

Adres: Largo IV Marzo, niedaleko Chiesa dello Spirito Santo

Na ulicy IV Marzo znajdziecie kilka świetnych restauracji, które bywają mocno oblężone. Ze wszystkich tam obecnych polecam szczególnie Cianci Piola e Caffè oraz Don Giovanni bistrot. Mają bardzo dobre jedzenie, serwują dobre drinki i mają przystępne ceny, jedynym minusem jest to, że trudno jest tam o stolik.

Gdybyście zdecydowali się na samodzielne poszukiwania ciekawych miejsc oferujących jedzenie trafiające w wasz gust, kierujcie się nazwą Piola. To odpowiednik Tratorii, czyli swojskich, włoskich knajpek, w których serwowane jest typowo włoskie i lokalne jedzenie w przystępnych cenach, circa 10€.

Kawiarnie

Sprawa z kawiarniami i barami ma się podobnie jak w przypadku restauracji. W Turynie znajdziecie ich wiele i na pewno wpadniecie na takie, które przypadną wam do gustu. My zasugerujemy wam kilka miejsc, do których, być może, warto zajrzeć.

Café Al Bicerin

Adres: Piazza della Consolata 5
Szczegóły: KLIK

Mała, kameralna kawiarnia, założona w 1763 roku. Karta pełna jest przeróżnych kaw, deserów i drinków, ale jeden napój nie ma tu sobie równych. Tradycyjny, piemoncki, a nawet turyński przysmak – Bicerin. Gorąca czekolada, kawa i zimna spieniona śmietanka. Najlepiej smakuje niemieszany. Szczerze polecamy!

Café Vittorio Veneto

Adres: Piazza Vittorio Veneto 2

Jedna z najstarszych kawiarni w Turynie, urządzona w starym stylu, z dużą dozą elegancji. Serwują tam świetną kawę i cornetto, ale nie tylko. O odpowiedniej godzinie, możecie wejść tutaj na świetne przekąski i drinki.

Gelateria Pepino

Adres: Piazza Carignano 8
Szczegóły: KLIK

Jedna z najstarszych lodziarni w Europie, Pepino swoją działalność rozpoczęło bowiem w 1884 roku. Serwują bardzo dobre lody i desery, a także kawę i drinki. W odpowiednich godzinach można tu też coś zjeść na ciepło. Spróbujcie Pinguino – słynnych lodów na patyku.

Życie nocne

Turyn to nie Mediolan czy Rzym – tu wieczorami w ścisłym centrum jest bardzo spokojnie, co jest dość nietypowe jak na tak duże miasto. Są jednak strefy, w które nie pustoszeją przed 1:00. Można więc spokojnie znaleźć coś dla siebie, jeśli ma się ochotę na drinka lub dwa, ewentualnie 10.

Z bardziej eleganckich stref wymienić można Piazza Vittorio Veneto, czy Quadrilatero Romano. Tym, którzy chcą poczuć się bardziej swobodnie, polecamy Piazza Santa Giulia oraz dzielnicę San Salvario, a w szczególności Largo Saluzzo.

Jeśli macie ochotę na polski akcent w Turynie, zapraszamy was do lokalu „Polski Kot”, znajdujący się przy Via Massena 19A. Jego właściciel, Alessandro, to ogromny pasjonat naszego kraju i języka. Alex to równy gość i pomimo faktu, że jest kibicem Torino, Juventini też mogą czuć się u niego swobodnie.

Irish Pub Oscar Wilde

Adres: Piazza Moncenisio 7

Naszym zdaniem nie ma lepszego Pubu związanego z Juventusem w tym mieście. Właściciel to zagorzały fan Starej Damy. W lokalu panuje świetna atmosfera, mają bardzo dobrą pizzę na naprawdę cienkim cieście, jak na Irish Pub przystało – Guiness’a, no i oczywiście znaleźć tu można pełno akcentów Juve. Polecam!

Soho.23

Adres: Piazza Vittorio Veneto 23F

Pub znajdujący się praktycznie przy samej rzece Pad. Możecie usadowić się w środku, jednak ciekawiej jest wziąć jeden ze stolików stojących na ulicy. Będziecie wtedy mieli świetny widok na oświetlony plac Vittorio Veneto oraz znajdujący się po drugiej stronie rzeki kościół Gran Madre Di Dio. Ceny bardzo przystępne. Podobnie jak w wielu miejscach, serwowane są tu zestawy przekąska+drink.

Soho.23 to oczywiście niejedyny pub na placu Vittorio Veneto. Jest ich dużo więcej, więc jeśli w jednym będzie tłoczno, w kolejnym może być… jeszcze bardziej tłoczno, ale z pewnością gdzieś znajdziecie wolny stolik, aby doświadczyć turyńskiego, nocnego życia.

Pamiętajcie, nie ograniczajcie się jedynie do Vittorio Veneto. Oświetlone centrum Turynu wygląda naprawdę pięknie.

Parki, ulice i inne ciekawe miejsca

Zwiedzanie, to nie tylko kościoły, budynki i muzea. Prawdziwą radość ze zwiedzania można czerpać również z przechadzania się uliczkami odwiedzanego przez nas miasta oraz spędzania chwil w parku – w końcu, nie musicie się nigdzie spieszyć. Przy okazji możecie też odwiedzić inne miejsca, nietypowe dla standardowego turysty, których na pewno nie zwiedzilibyście z biurem podróży.

Porta Palazzo

Adres: Piazza della Repubblica

Największy w Europie targ, na którym tanio można kupić owoce, warzywa, typowe regionalne przekąski. W halach targowych natomiast można znaleźć lokale gastronomiczne oraz stoiska z wędlinami, serami i rybami. Targ otwarty jest codziennie za wyjątkiem niedzieli. Hangary z mięsem nieczynne są w niedziele, poniedziałki oraz w tygodniu w godzinach 13:00-16:00. Miejcie jednak oczy dookoła głowy i uważajcie na portfele. Nie polecamy zbaczać w kierunku północnym od targu. Nietrudno się tam natknąć na nieprzyjemne towarzystwo.

Lingotto i Eataly

Adres: Via Nizza 230
Szczegóły: KLIK

Lingotto to była fabryka FIATa, przekształcona w galerię handlową i biurowce. Eataly to położony w sąsiedztwie minimarket, z najlepszymi jakościowo, włoskimi produktami spożywczymi. Znajdziecie tam trunki i potrawy, których nie znajdziecie w Polsce, a nawet których nie ma w typowych włoskich supermarketach.

Pinacoteca Agnelli

Adres: Via Nizza 230
Bilety: 10€
Gdzie kupić: kasa biletowa lub TUTAJ
Szczegóły: KLIK

Pinacoteca Agnelli to jeden z nowszych budynków w Turynie. Otwarto go w 2002 roku. Budynek zaprojektowany został przez Renzo Piano i w całości powstał ze szkła i metalu. Wewnątrz znajduje się bezcenna kolekcja dzieł sztuki podarowana przez Marellę i Giovanniego Agnellich.

Stadio Olimpico di Grande Torino

Adres: Via Filadelfia 96/b

Choćby z ciekawości, warto wybrać się na spacer na stadion rywala Juventusu. Sama okolica jest bardzo urokliwa, cicha i spokojna. Dodatkowo znajduje się tu muzeum sportu. Nie ma mowy, aby stała się nam tu krzywda, pod warunkiem, że nie paradujemy tam w koszulce Juventusu w dzień meczu Torino. Możecie się tu czuć swobodnie, jak w większości części miasta. We Włoszech nie istnieje coś takiego jak strefa miasta przeznaczona dla ultrasów danej drużyny.

Galleria San Federico & Galleria Subalpina

Adres: Galleria S. Federico 7 | Galleria Subalpina

Galeria zbudowana w latach trzydziestych XX wieku mieści liczne obiekty handlowe, biura i kino historyczne. Oddano ją do użytku w 1933 roku. Pierwszym zajętym biurem była siedziba La Stampa. Obecnie mieszczą się tu luksusowe sklepy z ubraniami, biżuterią oraz kawiarnie i profesjonalne studia. W Galleria Subalpina znajduje się między innymi Caffè Baratti & Milano, będąca jedną z najstarszych i najbardziej prestiżowych kawiarni w Turynie, działa ona od 1875 roku.

Do wyżej wymienionych chciałbym dorzucić jeszcze przynajmniej nazwy kilku miejsc, które warto odwiedzić. Oto kilka najciekawszych placów, na które warto zajrzeć będąc w Turynie:

Piazza Castello,
Piazza San Carlo,
Piazza Vittorio Veneto,
Piazza Solferino,
Piazza Statuto,
Piazza Carignano,
Piazza Carlo Felice,
Piazza Carlo Alberto.

Ulice, którymi warto się przejść:

Via Roma,
Via Po,
Via Vittorio Emanuele II,
Vie Cernaia / Pietro Micca,
Via Garibaldi,
Via Lagrange.

I na koniec, urokliwe parki:

Parco del Valentino,
gdzie warto podejść pod Borgo Medievale i Castello del Valentino,
Giardini Cavour,
Giardini Reali.

Punkty widokowe

Po wyczerpującym i pełnym wrażeń zwiedzaniu, chcielibyśmy zaprosić was w miejsca, w których będziecie mogli się wyciszyć i napawać wspaniałymi widokami miasta. Zapewne większość z was niejednokrotnie przeglądała zdjęcia panoramy Turynu. Oto miejsca, z których zrobicie swoje własne, niezapomniane fotografie, uwieczniające piękno Turynu oraz alpejski krajobraz w oddali.

Monte dei Cappuccini

Adres: Piazzale Monte dei Cappuccini 3
Cena: 10€ – Museo Nazionale della Montagna
Gdzie kupić: Bezpośrednio w kasie muzeum

Nazwa miejsca nie jest przypadkowa, gdyż na wzgórzu znajduje się klasztor Kapucynów – Chiesa di Santa Maria al Monte. To z tego miejsca pochodzą najsłynniejsze zdjęcia Turynu, z Mole Antonelianaw tle. Można tu trafić na fotografów amatorów jak również na profesjonalistów robiących właśnie zdjęcia do sesji ślubnej. Zaraz obok klasztoru znajduje się również muzeum gór – Museo Nazionale della Montagna, jak również przymuzealna restauracja. To również stąd gołym okiem dostrzeżecie willę, w której mieszka Cristiano Ronaldo.

W pobliże wzgórz można się dostać tramwajem 13lub autobusem 56, jednak na samą górę trzeba dotrzeć o własnych siłach. Polecamy zatem pieszą wycieczkę, przy okazji odwiedzania Piazza Vittorio Venetooddalonego o 1,1km.

Superga

Adres: Strada Basilica di Superga 73
Cena: 5€ – zabytkowy tramwaj | 3€ – kopuła Bazyliki | 5€ – krypty
Gdzie kupić: Bezpośrednio w kasie biletowej

Wzgórze Superga to również piękne widokowo miejsce, które warto odwiedzić. Turyn wygląda stamtąd naprawdę spektakularnie.

Miejsce położone jest około 5 km w linii prostej od centrum Turynu. Można się na nie dostać linią autobusową 79 lub zabytkowym tramwajem, kursującym z placu Piazza Gustavo Modena (Stazione Sasi) na szczyt wzgórza (Stazione Superga). Transport tramwajem dostarcza wiele emocji, gdyż podczas jazdy, w najbardziej stromym miejscu pokonuje on stok o nachyleniu 21%.

Na szczycie wzgórza zobaczyć możemy piękną bazylikę wg. projektu Filippo Juvarry (nadwornego projektanta króla Wiktora Amadeusza II Sabaudzkiego) oddaną do użytku w 1731 roku. Jest to jeden z najpiękniejszych przykładów architektury barokowej w Piemoncie. Samo wejście do obiektu jest bezpłatne, płacimy jedynie za wejście na kopułę.

Pod kościołem natomiast znajdują się krypty z grobowcami królewskiej rodziny, do których wstęp jest płatny 5€ od osoby.

Z bazyliką związana jest również lokalna legenda. Jednak nie będziemy zdradzać zbyt wiele szczegółów – zwiedzajcie.

Warto również przespacerować się po terenie wokół bazyliki, gdzie znajdziecie pomnik upamiętniający katastrofę lotniczą z 4 maja 1949 roku, w której zginęła cała drużyna Torino, lokalnego rywala Juventusu. Po latach nazwana „Grande Torino”, gdyż prawdopodobnie była to najlepsza drużyna w historii tego klubu. Tragedia ta do dziś uważana jest za jedną z największych w historii włoskiej piłki nożnej. Przy pomniku znaleźć można kibicowskie szaliki drużyn, w tym Juve, złożone w hołdzie tej drużynie.

Parco Europa

Adres:Via Nuova

Piękne i malownicze miejsce z niesamowitym widokiem na Alpy i Turyn, szczególnie przy akompaniamencie zachodu słońca, kiedy całe miasto powoli znika w ciemności i zapalają się latarnie, a słońce chowa się za górami.

To nie tylko miejsce widokowe, ale również duży park z wieloma miejscami, w których można usiąść i chwilę odsapnąć. W parku tym znajduje się również kawiarnia Cafe De Parco.

Wzgórze z parkiem znajduje się przy ulicy Via Nuova, do której można dotrzeć ulicą Stradealla Villa Zanetti. Niestety komunikacja miejska dociera jedynie do ulicy Corso Moncalieri, skąd resztę drogi należy pokonać pieszo.

Parco della Maddalena / Faro Della Vittoria

Adres: Colle della Maddalena / Parco della Rimembranza

Jest to dość tajemnicze miejsce, o którym wie mało kto, nawet wśród Włochów, którzy nie pochodzą z Turynu. Jest to miejsce upamiętniające żołnierzy poległych podczas I Wojny Światowej. Znajduje się tam również pomnik Faro Della Vittoria, ufundowany przez rodzinę Agnellich oraz FIAT i Exor. Z jego okolic można podziwiać zdumiewającą panoramę miasta.

Wierzymy, że chociaż trochę zachęciliśmy was do podróży po Turynie i zwiedzania zakamarków tego miasta. Teraz już wiecie, że Turyn to również urokliwe i wyjątkowo włoskie miasto, które nie musi kojarzyć się jedynie z przemysłem. Ma swój niepowtarzalny urok, a blasku dodaje mu nie tylko Juventus.